amma-gulla

Hér rek ég framætt móðurömmu minnar, Guðlaugar Helgu Hafliðadóttur f. 1877-1941 frá Sverri Sigurðarsyni Noregskonungi. 

Sverrir konungur var sonur Sigurðar ,, munns,, Haraldssonar, Noregskonungs og Gunnhildar Sigurðardóttur.  Afi Sverris var Haraldur ,,gilli,, Noregskonungur, Magnússonar, ..berfætts,, Ólafssonar Noregskonungs. 

1.  Sverrir Sigurðarson Noregskonungur f. um 1157-4.3.1202

     m. Ástríður Hróarsdóttir ( Astrid Roesdatter) hjákona.

2.  Hákon Sverrisson Noregskonungur f. um 1178

     m. Inga frá Vartegi

3.  Hákon Hákonarson (hinn gamli) Noregskonungur f.um 1204-14.12.1263

     m. Kanga hin unga (hjákona)

4.  Cecilía Hákonardóttir, síðar drottning Manar og Suðureyja ( um 1248)

     m. Herra Gregorius (Gregorius Andresson) riddari. lenndur maðr. f.um 1200

5.  Sigríður Gregoríusdóttir, kanslara og barónsfrú í Noregi f. 1240

     m. Gauti Erlingsson, kanslari Noregs og barón af Tolga

6.  Hákon Gautason, hirðmaður á Refi í Noregi (um 1260-1304)

     m.Hólmfríður Erlingsdóttir, húsfrú á Refi

7.  Margrét Hákonardóttir, prófastfrú í Björgvin í Noregi f. 1285

     m. Þorsteinn (míta) Hallgrímsson, prófastur við Postulakirkjuna í Björgvin

8.  Öndundur Þorsteinsson, að öðru leiti óþekktur f. 1315

9.  Hólmfríður Öndundardóttir, húsfreyja á Dal í Rennisey, gift 2.6.1366

     m. Ingimundur Óþyrmisson, bóndi í Dal á Reynnisey á Rogalandi

10. Guðríður Ingimundardóttir, hirðstjórafrú á Strönd í Selvogi fædd í Noregi 1374

     m. Vigfús Ívarsson (Hólm) hirðstjóri 1390-1413  fæddur 1350-1402

11. Margrét Vigfúsdóttir, húsfreyja á Möðruvöllum, f.1406-1486

     m. Þorvarður Loftsson,,ríki,, höfðingi og stórbóndi á Möðruvöllum f.1410-1446

12. Guðríður Þorvarðardóttir, sýslumannsfrú í Teigi í Fljótshlíð og Strönd f. 1440

     m. Erlendur Erlendsson, sýslumaður í Rangárþingi f. um 1430-1495

13. Vigfús Erlendsson, hirðstjóri og lögmaður að Hlíðarenda í Fljótshlíð f.1466

     m. Guðrún Pálsdóttir, húsfreyja að Hlíðarenda f. 1480

14. Guðríður Vigfúsdóttir, húsfreyja í Ási, Holtum f. 1495-1570

     m. Sæmundur ,,ríki,, Eiríksson, Lögréttumaður í Ási, Holtum f. 1480-1552

15. Guðrún Sæmundsdóttir, húsfreyja á Hlíðarenda í Fljótshlíð f.1520-1596

     m. Árni Gíslason, sýslumaður á Hlíðarenda f. 1520-1587

16. Ingibjörg Árnadóttir, húsfreyja á Innra-Hólmi, Akraneshreppi f. 1550-1633

     m. Gísli Þórðarson, Lögmaður sunnan og vestan, Innra-Hólmi f. 151545-1619

17. Ástríður Gísladóttir, húsfreyja á Haga, Barðaströnd f.1583-1644

     m. Jón ,,eldri,, Magnússon, sýslumaður í Dalasýslu, bjó á Haga. f.1566-1641

18. Ingibjörg Jónsdóttir, húsfreyja á Bæ í Hrútafirði, f.1615-1703

     m. Þorleifur Kortsson, lögmaður á Bæ í Hrútafirði. f. 1615-1698

19. Þórunn Þorleifsdóttir, húsfreyja á Möðruvöllum f.1655-1696

     m. Lauritz Hanson Scheving, Sýslumaður í Vaðlaþingi, bjó á Mörðuvöllum. f.1664-1722

20. Hannes Lauritzson Scheving, Sýslumaður á Munkaþverá í Eyjafirði. f. 1694-1726

     m. Jórunn Steinsdóttir, biskups, húsfreyja að Munkaþverá f. 1699-1775

21. Þórunn Hannesdóttir Scheving, húsfreyja á Reynistað í Skagafirði f. 1718-1764, giftist síðar Jóni Steingrímssyni, ,,eldpresti,,

     m. Jón Vigfússon, Klausturhaldari á Reynistað í Skagafirði f. 1705-1752

22. Karítas Jónsdóttir Scheving, húsfreyja að Vatnsskarðshólum í Mýrdal f.1750-1800

     m. Þorsteinn Eyjólfsson, bóndi að Vatnsskarðshólum f. 1746-1834

23. Karítas Þorsteinsdóttir, húsfreyja að Brekkum í Mýrdal f. 1788-1844

     m. Jakob Þorsteinsson, bóndi að Brekkum III í Mýrdal f. 1778-1851

24. Þorsteinn Jakobsson, bóndi í Fjósum í Mýrdal f. 1812-1855

     m. Helga Þórðardóttir, húsfreyja í Fjósum í Mýrdal f. 1815

25. Guðrún Þorsteinsdóttir, húsfreyja í Fjósum í Mýrdal f. 1849-1881

     m. Hafliði Narfason, bóndi í Fjósum í Mýrdal f. 1838-1895

26. Guðlaug Helga Hafliðadóttir, húsfreyja í Dalseli, Eyjafjallahr. 1877-1941

     m. Auðunn Ingvarsson, kaupmaður og bóndi í Dalseli f. 1869-1961

Það er óvenjulegt að fá svona veðurblíðu í maímánuði á seinni árum  Ég verð sentimental og hugsa um ljóð Tómasar Guðmundssonar um vornóttina:

 ,Enn syngur vornóttin vögguljóð sín.

Veröldin ilmar, glitrar og skín.

Kvöldsett er löngu í kyrrum skóg.

Öldurnar sungu sig sjálfar í dá.

Síðustu ómarnir ströndinni frá

hurfu í rökkurró.

Mannstu það ást, mín, hve andvakan var

yndisleg forðum ? Hamingjan bar

ljóð okkar vorlangt á vængjum sér.

Brosmilt og þaggandi lágnættið leið.

Ljósið, sem dagsins á tindunum beið,

fann þig í fangi mér.

Vaki ég enn meðan vornóttin skín.

Veit mig þó bundinn annari sýn.

Stundir, sem hníga í haustsins slóð,

láta við eyrum mér andvöku hljótt.

Öðrum en þér flytur vorið í nótt

ilm sinn og ástarljóð.

Þá er búið að finna út hvað er að bakinu mínu. Ég fór sem sagt til sérfræðingsins og hann sendi mig í segulómun og röntgen.  Honum fannst þessar myndir úr tölvusneiðmyndartækinu ekki ná yfir allt bakið.   Niðurstaðan úr þessari segulómun er, að ég er með stórt brjósklos milli 2 og 3 lendarliðar. Þessi elskulegi læknir sendi mér póst um niðurstöðuna í dag og hringdi svo í kvöld heim til mín.   Hann vill láta fjarlægja það og tæknin í dag er víst orðin svo mikil að taugaskurðlæknar gera gat á bakið og búmmm ! farið !     Sérfræðingurinn minn gerir ekki þessa aðgerð sjálfur en ætlar að senda beiðni til taugaskurðlæknis um að taka við mér.   Eftir að hafa verið frekar heilsuhraust alla tíð er skrýtið að vera að ganga á milli lækna í margar vikur.  Eitthvað svo óraunverulegt.  En verkirnir eru svo sannarlega raunverulegir og þreytandi.  

Ég nenni ekki að tala meira um þetta, en fannst ágætt að setja þetta hér niður á bloggið mér til minnis um dagsetningar upp á seinni tíma.

Set hér inn mynd af ömmudrengjunum mínum. Hún gleður mig í hvert sinn sem ég skoða hana.

Í dag er konudagur og sunnudagur fyrir föstuinngang.  Ég fékk ekki blóm í dag en auðvitað á ég enn blóminn sem ég fékk á föstudagsmorguninn.  Yndislegur blómvöndur með rósum og kóngaliljum og hann mun gleðja mig fram í næstu viku sem kennd er við föstuinngang með bolludegi, sprengidegi og öskudegi.   Það má rekja þessa föstugleði til kaþólsku kirkjunnar og tengist kirkjulegri iðrun.  Menn gengu fram fyrir prest sem dreifði ösku yfir kirkjugesti og var tilgangurinn að afmá syndir viðkomandi. Þeir sem voru hræddir um að fá ekki fyrirgefningu synda sinna, flengdu sig með vendi.   Langafasta var þá tími föstu og hugleiðinga um bætt líferni.  Ekki mátti borða kjöt í föstumánuðinum og haldnar voru kjötkveðjuhátíðir um allan hinn kaþólska heim.  Svo er enn í dag.

Ég mun að sjálfsögðu kaupa bollur í dag, því ég er ekki mjög flink í vatnsdeigsbollu bakstri.  Svo verða bollur í kvöldmatinn annað kvöld.  Ég er ekki búin að ákveða hvort ég verð með fiskibollur eða kjötbollur.  Þá þarf að útvega sér gott saltkjöt fyrir þriðjudaginn og leggja baunir í bleyti.  Kannski þarf ekkert að leggja þessar baunir í bleyti lengur, ég bara geri það af því að mamma gerði það alltaf.   Ég set hvítlauk og beikon í baunasúpuna, nokkuð sem mamma hefði aldrei gert en mér finnst gott.  Eftir þessa veisludaga á maður náttúrlega að borða eingöngu fisk fram að páskum , en ég klikka alltaf á því. 

Farin út að kaupa bollur og saltkjöt

Móðurafi minn, Auðunn Ingvarsson var fæddur í Neðra Dal, V-Eyjafjallahreppi 6. ágúst 1869.  Foreldrar hans voru hjónin Ingvar Hallvarðsson f. 8.1.1839 bóndi að Neðra Dal og Ingibjörg Samúelsdóttir f. 26.11.1836.  Ingvar Hallvarðsson var ættaður úr Mýrdalnum en Ingibjörg Samúelsdóttir var frá Syðstu Mörk.  Föðurafi Ingibjargar Samúelsdóttur var Páll Árnason f. 1787 þjóðhagasmiður sem kallaður var ,, hinn dverghagi,, bóndi í Syðstu Mörk og Hamragörðum undir Eyjafjöllum.

Auðunn ólst upp í Neðra Dal ásamt systkinum sínum,  en hann var næst elstur fjögra alsystkina sinna.  Hann var snemma athugull og hélt veðurdagbók frá tíu ára aldri og alla æfi.  Dagbækur hans eru nú varðveittar að Héraðasafninu að Skógum.    Auðunn kvæntist 1897 Guðrúnu Sigurðardóttur frá Seljalandi f. 1874, en Guðrún lést eftir tveggja ára hjónaband.  Þeirra sonur var Markús f. 1898 sem var á öðru ári er móðir hans lést.  Mikill harmur var kveðinn að Auðunni við missir eiginkonunar og fluttist hann með son sinn og Ingibjörgu systur sína að Neðra Dal í Biskupstungum.  Hann undi sér ekki lengi í Tungunum og seldi jörðina ári síðar og festi kaup á jörðinni Eyvindarholti undir Eyjafjöllum.  Hann hafði makaskipti á þeirri jörð við Sighvat Árnason, alþingismann og fékk Dalsel í staðinn. 

Auðunn gerðist brátt umsvifamikill bóndi í Dalseli og árið 1902 kvænist hann Guðlaugu Helgu Hafliðadóttur f. 1877 frá Fjósum í Mýrdal.  Hann fær verslunarleyfi hjá Einari Benediktssyni, skáldi og sýslumanni Rangæinga árið 1905 og stofnar verslun í Dalseli.  Um áramótin 1906 - 07 lætur hann sækja sér efni til húsbyggingar og reisir þeim myndarlegt tvílyfti hús, sem þjónaði margþættu hlutverki sem verslun og gestamóttaka í þjóðbraut og heimili fyrir ört stækkandi fjölskyldu hans og vinnufólk.  Í manntalinu 1910 má sjá að hann hefur haft fjóra vinnumenn.

Hann rak ásamt versluninni stórt bú og í suðurherbergi á loftinu í Dalseli var útbúin skólastofa sem þjónaði lengi sem farskóli. Það var því oft mannmargt í Dalseli.  Auðunn var mikill áhugamaður um tónlist og til marks um þann áhuga má nefna að á Alþingishátíðinni 1930 var flutt þangað  forláta píanó til undirleiks tónlistaratriða.   Að hátíðinni lokinni keypti Auðunn píanóið,  greiddi út í hönd og lét flytja að Dalseli. Söngur og hljóðfærasláttur var í hávegum hafður á heimilinu og synir hans Leifur og Valdimar spiluðu á harmonikkur við góðan orðstír og voru þekktir á Suðurlandi undir nafninu Dalselsbræður.

Auðunn var framfarasinnaður mjög og keypti fljótlega bíla sem notaðir voru bæði til heyskapar og skemmtiferða.  Synir hans fóru fyrstir mann á bíl inn í Þórsmörk, má sjá myndir úr þeirri ferð á Samgöngusafninu að Skógum.   Auðunn var mikill Sjálfstæðismaður og gistu jafnan í Dalseli þingmenn á yfirreið og frammámenn flokksins.  Heimilið var í þjóðbraut, þar til Markarfljótsbrúin var vígð árið 1934,  en Auðunn var alla tíð á móti staðsetningu hennar og vildi að brúað yrði á þeim stað sem hin nýja Markarfljótsbrú var lögð fimmtíu árum seinna. 

Auðunn og Guðlaug í Dalseli eignuðust ellefu börn :

Guðrún f. 1903 skáld og húsfreyja í Stóru Mörk

Ólafur Helgi f. 1905 bifreiðastjóri í Reykjavík

Leifur f. 1907 bóndi að Leifsstöðum

Hafsteinn f. 1908 bifreiðastjóri í Reykjavík

Ingigerður Anna f. 1909 skrifstofustúlka í Reykjavík

Hálfdan f. 1911 bóndi að Seljalandi

Margrét f. 1912 húsfreyja í Fljótshlíðarskóla

Sighvatur f. 1913-1914

Valdimar f. 1914 bifreiðastjóri, harmónikuleikari og bóndi að Grenstanga

Konráð Óskar f. 1916 bóndi að Búðarhóli

Guðrún Ingibjörg (Donna) f. 1918 húsfreyja síðast í Hafnarfirði.

Markús Auðunsson elsti sonur Auðuns af fyrra hjónabandi lést 1926 aðeins tuttugu og átta ára að aldir og var öllum harmdauði er hann þekktu.  Hann var ljósmyndari og mikill gleðigjafi sem systkini hans litu mjög upp til.  Guðlaug Helga eiginkona Auðuns lést árið 1941 eftir stutt veikindi 64 ára að aldri og var fráfall hennar honum mikið áfall.  Dætur hans Margrét og Donna tóku við húshaldinu þar til þær sjálfar stofnuðu heimili.

Auðunn brá búi á níræðisaldri og eyddi síðustu æviárum sínum hjá Leifi syni sínum og fjölskyldu hans að Leifsstöðum.   Hann lést á Sjúkrahúsi Suðurlands 10. maí 1961 - 97 ára að aldri.

Blessuð sé minning afa míns Auðuns í Dalseli.